**Polycystic Kidney Disease (PKD) (ေပၚလီဆစ္စတစ္) ေက်ာက္ကပ္ေရာဂါ **
ဆိုတာ မ်ိဳးဗီဇေရာဂါတခု ျဖစ္ပါတယ္။ ေက်ာက္ကပ္ထဲမွာ Cysts ေခၚတဲ့ အရည္ပါအိတ္ေလးေတြ ျဖစ္လာတာပါ။
အိတ္ေတြေၾကာင့္ ေက်ာက္ကပ္အရြယ္က ၾကီးၾကီးလာမယ္။ သူ႔အလုပ္က လည္းနည္း လာမယ္။ ႏွစ္ေတြ ၾကာေတာ့ သူ႔အလုပ္သူ မလုပ္ႏိုင္ေတာ့ဘူး။ Dialysis ေက်ာက္ကပ္ေဆးတာနဲ႔ Kidney transplantation ေက်ာက္ကပ္အစားထိုးတာ လိုလာမယ္။ တခ်ိဳ႕ၾက ေက်ာက္ကပ္သာ မဟုတ္ဘဲ အသဲ၊ ေသြးေၾကာ၊ ဦးေႏွာက္ေတြမွာပါ ေရာဂါေတြ ဆက္ျဖစ္တတ္တယ္။
**ေက်ာက္ကပ္ေ၇ာဂါကုထံုးနည္း**
ေသြးတိုး ထိန္းေဆးေပးမယ္၊ အစာ (အငန္-အခ်ိဳ-အဆီ) ေရွာင္ရမယ္၊
အနာသက္သာေဆး၊ ပဋိဇီဝေဆးေတြ ေပးမယ္။
ေရာဂါက တေျဖးေျဖး ၾကာေလဆိုးေလ၊
ေနာက္ဆံုး End-stage renal disease ေက်ာက္ကပ္
ေနာက္ဆံုး End-stage renal disease ေက်ာက္ကပ္
အလုပ္မႏိုင္ေတာ့တာ ျဖစ္လာရင္
Dialysis ေက်ာက္ကပ္ေဆးတာ နဲ႔
Kidney transplantation ေက်ာက္ကပ္ အစားထိုးတာ လုပ္ရမယ္။
Dialysis ေက်ာက္ကပ္ေဆးတာ နဲ႔
Kidney transplantation ေက်ာက္ကပ္ အစားထိုးတာ လုပ္ရမယ္။
ပူပိုင္းေဒသမွာေခ်ြးထြက္မ်ားျပီအပူပိုင္းေဒသမ်ားတြင္ ေနထိုင္သူမ်ားမွာ ေက်ာက္ကပ္ေရာဂါ ျဖစ္ပြားႏိုင္သည့္ အႏၲရာယ္ႏွင့္ပိုမို နီးစပ္ပါတယ္…
လူတစ္ေယာက္က တစ္ေန႔ကို ေရတစ္လီတာဝင္ ေရသန္႔ဘူး ၂ ဘူး၊ ၃ ဘူး ပံုမွန္ေသာက္သင့္ပါတယ္။ ဒါဆို အညစ္အေၾကးအျဖစ္ ၁ ဘူးျပန္ထြက္မယ္။ ေခြၽးတို႕၊ ဆီးတို႔ အေနနဲ႔ေပါ့။ ဆီးအရမ္းသြား ေနရင္လည္း ေက်ာက္ကပ္ အား နည္းတာမ်ိဳးျဖစ္တတ္ပါတယ္ ေက်ာက္ကပ္ေဝဒနာမွာ အသက္အရြယ္အပိုင္းအျခား မေရြးျဖစ္ပြားႏိုင္ေၾကာင္း၊ ဆီးခ်ိဳေရာဂါရွိသူ မ်ားမွာ ေနာက္ဆက္တြဲ ေက်ာက္ကပ္ပ်က္စီးမႈေရာဂါ ခံစားရႏိုင္ၿပီး ေဆးဝါးသံုးစြဲမႈမ်ားျပားပါက ေဆးမ်ား၏ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးမ်ားေၾကာင့္လည္း ေက်ာက္ကပ္ပ်က္စီးမႈ ေဝဒနာခံစားရႏိုင္ပါတယ္
၄င္းအျပင္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားမွာ သဘာဝအရ ဆီးလမ္းေၾကာင္းတိုသည့္အတြက္ ပိုးဝင္လြယ္ကာ ေက်ာက္ကပ္ေရာဂါခံစားရႏိုင္ၿပီး ဓမၼတာလာသည့္အခ်ိန္ႏွင့္ ေသြးဆံုး ခ်ိန္တို႔တြင္ ဂ႐ုစိုက္ရန္လိုအပ္ေၾကာင္း၊ အမ်ိဳးသားမ်ားအေနျဖင့္လည္း အသက္ ၅ဝ ေက်ာ္ပါက ဆီးက်ိတ္ႀကီးလာတတ္သည့္ သေဘာရွိရာ ယင္းအခ်ိန္၌ ေက်ာက္ကပ္ ေယာင္ေရာဂါမ်ား ခံစားရလြယ္ေၾကာင္း ေက်ာက္ကပ္အထူးကု ဆရာဝန္ႀကီးဦးျမေသာင္းကေျပာသည္။
လူတစ္ဦးတြင္ ေက်ာက္ကပ္ ၂ လံုးရွိရာ ယင္းမွ ၁ လံုး၏ တစ္ဝက္ေကာင္းလွ်င္ပင္ အသက္ရွင္ ႏိုင္ေၾကာင္း၊ ေက်ာက္ကပ္ေရာဂါ ခံစားေနရသည္ဆိုသည္မွာ ေက်ာက္ ကပ္အတြင္း အဆိပ္အေတာက္မ်ား ျဖစ္ပြားေနျခင္းမ်ိဳး ျဖစ္သျဖင့္ တစ္ပတ္လွ်င္ ၃ ႀကိမ္ ေက်ာက္ကပ္ေဆးရန္လိုအပ္ၿပီး ယင္းမွ သက္သာလာပါက တစ္ပတ္ လွ်င္ ၂ ႀကိမ္မွ ၁ ႀကိမ္အထိ ေလွ်ာ့ခ်ကာ ေက်ာက္ကပ္ေဆးမႈ ျပဳလုပ္ရမည္ဟု ဆရာဝန္ႀကီး ဦးခင္ေမာင္ေဌးက ဆိုသည္။
”နာတာရွည္ ေက်ာက္ကပ္ ပ်က္စီးမႈ ေဝဒနာခံစားရတာဆိုရင္ အသက္ရွင္သမွ် ကာလပတ္လံုး ေက်ာက္ကပ္ေဆးမႈ ျပဳလုပ္ရပါ တယ္။ တခ်ိဳ႕က ခဏတာေက်ာက္ ကပ္မေကာင္းတာမ်ိဳးလည္းရွိတယ္။ ဥပမာ-ေျ>ြမကိုက္တာ၊ ဝမ္းေလွ်ာ တာ မ်ိဳးျဖစ္ရင္ ေက်ာက္ကပ္မွာ အဆိပ္ျဖစ္တယ္။ ဒါဆို ေက်ာက္ ကပ္ေကာင္းတဲ့အခ်ိန္ထိပဲ ေဆးဖို႔လို ပါတယ္” ဟု အထက္ပါပုဂၢိဳလ္က ဆက္လက္ေျပာသည္။ ေက်ာက္ကပ္အတြင္း အဆိပ္အေတာက္မ်ား၍ ေက်ာက္ကပ္ေဆးရန္ လိုအပ္ပါ က ဗိုက္ေဖာက္၍ ေဆးျခင္း၊ ေသြးေဖာက္၍ ေဆးျခင္း ၂ မ်ိဳးအနက္ အဆင္ေျပမည့္နည္းျဖင့္ ေဆးေၾကာႏိုင္ၿပီး ေက်ာက္ကပ္အတြင္း၌ ေက်ာက္တည္ပါက ေက်ာက္ေခ်စက္ျဖင့္ ေက်ာက္ေခ်ျခင္း၊ မွန္ေျပာင္းျဖင့္ ျခစ္ျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ႏိုင္သည္ဟု သိရသည္။
*http://popularmyanmar.com/mpaper/archives/18741*
လူတစ္ဦးတြင္ ေက်ာက္ကပ္ ၂ လံုးရွိရာ ယင္းမွ ၁ လံုး၏ တစ္ဝက္ေကာင္းလွ်င္ပင္ အသက္ရွင္ ႏိုင္ေၾကာင္း၊ ေက်ာက္ကပ္ေရာဂါ ခံစားေနရသည္ဆိုသည္မွာ ေက်ာက္ ကပ္အတြင္း အဆိပ္အေတာက္မ်ား ျဖစ္ပြားေနျခင္းမ်ိဳး ျဖစ္သျဖင့္ တစ္ပတ္လွ်င္ ၃ ႀကိမ္ ေက်ာက္ကပ္ေဆးရန္လိုအပ္ၿပီး ယင္းမွ သက္သာလာပါက တစ္ပတ္ လွ်င္ ၂ ႀကိမ္မွ ၁ ႀကိမ္အထိ ေလွ်ာ့ခ်ကာ ေက်ာက္ကပ္ေဆးမႈ ျပဳလုပ္ရမည္ဟု ဆရာဝန္ႀကီး ဦးခင္ေမာင္ေဌးက ဆိုသည္။
”နာတာရွည္ ေက်ာက္ကပ္ ပ်က္စီးမႈ ေဝဒနာခံစားရတာဆိုရင္ အသက္ရွင္သမွ် ကာလပတ္လံုး ေက်ာက္ကပ္ေဆးမႈ ျပဳလုပ္ရပါ တယ္။ တခ်ိဳ႕က ခဏတာေက်ာက္ ကပ္မေကာင္းတာမ်ိဳးလည္းရွိတယ္။ ဥပမာ-ေျ>ြမကိုက္တာ၊ ဝမ္းေလွ်ာ တာ မ်ိဳးျဖစ္ရင္ ေက်ာက္ကပ္မွာ အဆိပ္ျဖစ္တယ္။ ဒါဆို ေက်ာက္ ကပ္ေကာင္းတဲ့အခ်ိန္ထိပဲ ေဆးဖို႔လို ပါတယ္” ဟု အထက္ပါပုဂၢိဳလ္က ဆက္လက္ေျပာသည္။ ေက်ာက္ကပ္အတြင္း အဆိပ္အေတာက္မ်ား၍ ေက်ာက္ကပ္ေဆးရန္ လိုအပ္ပါ က ဗိုက္ေဖာက္၍ ေဆးျခင္း၊ ေသြးေဖာက္၍ ေဆးျခင္း ၂ မ်ိဳးအနက္ အဆင္ေျပမည့္နည္းျဖင့္ ေဆးေၾကာႏိုင္ၿပီး ေက်ာက္ကပ္အတြင္း၌ ေက်ာက္တည္ပါက ေက်ာက္ေခ်စက္ျဖင့္ ေက်ာက္ေခ်ျခင္း၊ မွန္ေျပာင္းျဖင့္ ျခစ္ျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ႏိုင္သည္ဟု သိရသည္။
*http://popularmyanmar.com/mpaper/archives/18741*
**ေက်ာက္ကပ္အတြက္ဆီးကိုစစ္ေဆးပါ**
ဓါတ္ခြဲခန္းမွာစစ္ေဆးရပါမယ္..ဆီးစစ္ေဆးတဲပအခါဆီရဲ႔အသြင္အျပင္နဲ႔ဆီးမွာပါ၀င္တဲ႔ဓါတုပစၥည္းေတြကိုစစ္ေဆးတာပါ.စစ္ေဆးတဲ႔အေျဖကပံျမမွန္ခဲ႔၇င္ေက်ာက္ကပ္ေရာဂါ.ဆီးလမ္းေျကာင္းပိုး၀င္တာ.အခ်ိဳ႕ကင္ဆာ(သို႔)ဆီးခ်ိဳျဖစ္တဲ႔လကၡဏာေတြပါပဲ
ပရိုတင္း…….ပံုမွန္အားျဖင္႔ေက်ာက္ကပ္အေနနဲ႔..ပရိုတင္းကိုဆီးထဲမွာမစြန္႔နိုင္ပါဘူး…ဆီးထဲမွာပါရိုတင္းပါ၀င္ေနရင္ေက်ာက္ကပ္ေရာဂါလိုမ်ိဳးဆီးေရဂါတခုခုျဖစ္ေနပါျပီ…ေက်ာက္ကပ္မွထြက္လာတဲ႔အနည္အနစ္မ်ား..ဆီးထဲမွာပါ၀င္ေန၇င္ေက်ာက္ကပ္ေရာဂါ.ဆီးခ်ိဳေရာဂါျပသာနာညြန္ျပေနပါျပီ
ဆိုး၀ါးတဲ႔အသဲေရာဂါျဖစ္ဖို႔လဲျပသေနပါျပီဆက်ာက္ကပ္ေရာဂါ၉သို႔)ဆီးလမ္းေျကာင္းမွာထိခိုက္ဒဏ္၇ာရတာ..ကင္ဆာေရါဂါဒါမွမဟုတ္ဆီးလမ္းေျကာင္းပိုး၀င္တာေတြရဲ႔လကၡဏာပါ…။။
**လူငယ္နဲ့က်န္းမာေ၇းေသြး.ခ်ိဳ.ဆီးခ်ိဳ.နဲေက်ာက္ကပ္**
ေသြးခ်ိဳ-ဆီးခ်ိဳေရာဂါရ်င္မ်ားဟာေက်ာက္ကပ္ပ်က္ယြင္းမႈျကံဳရတတ္တယ္
.ေသြးခ်ိဳ-ဆီခ်ိဳေျကာင္႔
Diabetic nephropathy လုိ႔ ေခၚတယ္။ ေရာဂါအေနနဲ႔ ျဖစ္ပြားမႈမ်ားသလုိ ေရာဂါျဖစ္လာရင္ လည္း ေသဆုံးမႈႏႈန္းမ်ားတယ္။ ေနာက္ ဆုံးအဆင့္ ေက်ာက္ကပ္လုပ္ငန္း ပ်က္ ယြင္းျခင္း(End-stage renal failure) ဆုိတာရွိတယ္။ ေသြးခ်ဳိ၊ ဆီးခ်ဳိေၾကာင့္ လူ ေတြ ေသဆုံးၾကရတာ အဲဒီျပႆနာ ေၾကာင့္ပါပဲ။ ဒါကုိ မျဖစ္ေအာင္ ႀကိဳတင္ ကာကြယ္ဖုိ႔ အလြန္အေရးႀကီးတယ္။ ျဖစ္ ရင္ ေသႏုိင္တယ္၊ ဒါေၾကာင့္ မျဖစ္ေအာင္ ကာကြယ္ၾကရမယ္ေပါ့…အမ်ဳိးအစား(၁)ေသြးခ်ဳိ၊ ဆီးခ်ဳိေရာဂါ လူနာေတြမွာ ၃ဝရာခုိင္ႏႈန္းေလာက္ဟာ အႏွစ္၂ဝေလာက္ၾကာရင္ ေသြးခ်ဳိ၊ ဆီးခ်ဳိ ေၾကာင့္ျဖစ္တဲ့ ေက်ာက္ကပ္ေရာဂါ(Dia-betic nephropathy)ဆုိတာ ျဖစ္လာ ေလ့ရွိတယ္။ လူတုိင္းျဖစ္တာေတာ့မဟုတ္ ဘူးေပါ့။ ဒါေပမဲ့ တခ်ဳိ႕လူေတြမွာ ပုိၿပီးျဖစ္ ႏုိင္တဲ့အလားအလာေတြရွိတယ္။
ဘယ္လုိလူေတြမွာ ပုိျဖစ္ႏုိင္သလဲဆုိ တာ ရွင္းျပေပးပါဦး။
ေသြးခ်ဳိ၊ ဆီးခ်ဳိေရာဂါေၾကာင့္ျဖစ္တဲ့ ေက်ာက္ကပ္ေရာဂါဟာ ေသြးမွာ သၾကား ဓာတ္ပါဝင္မႈကို ေသေသခ်ာခ်ာ ဂ႐ုစုိက္ မထိန္းသိမ္းရင္ ျဖစ္ဖုိ႔အလားအလာအလြန္ မ်ားပါတယ္။ ေသြးခ်ဳိ၊ ဆီးခ်ဳိေရာဂါ ႏွစ္ သက္ၾကာရွည္လာေလ ျဖစ္ပြားဖို႔အႏၲရာယ္ မ်ားေလလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ အျခားေသြး ေၾကာနဲ႔ဆုိင္တဲ့ ျပႆနာရွိေနတဲ့သူေတြမွာ လည္း ေက်ာက္ကပ္ေရာဂါ ပုိျဖစ္ႏုိင္ပါ တယ္။ လူမ်ဳိးနဲ႔လည္း ဆုိင္တယ္လုိ႔ဆုိပါ တယ္။ အာရွေဒသက လူေတြ၊ အိႏၵိယက လူေတြမွာ ေသြးခ်ဳိ၊ ဆီးခ်ဳိ၊ ေက်ာက္ကပ္ ေရာဂါျဖစ္ပြားမႈႏႈန္း မ်ားၾကပါတယ္။
ေသြးခ်ဳိ၊ ဆီးခ်ဳိေရာဂါအျပင္ ေသြး တုိးေရာဂါပါ ပူးတြဲရွိေနရင္ ေက်ာက္ကပ္ ေရာဂါျဖစ္ဖုိ႔ အခြင့္အလမ္း ပုိေစပါတယ္။ မိသားစုမွာ ေသြးခ်ဳိ၊ ဆီးခ်ဳိေၾကာင့္ ေက်ာက္ကပ္ေဝဒနာျဖစ္ဖူးတဲ့ ရာဇဝင္ရွိ ရင္လည္း ျဖစ္ႏုိင္ဖုိ႔အလားအလာ ပုိမ်ားပါ တယ္။ အလားတူပဲ ေသြးတုိးေရာဂါ ရာဇ ဝင္ရွိရင္လည္း အႏၲရာယ္ပုိမ်ားႏုိင္ပါတယ္။
ေရာဂါျဖစ္ရင္ အသက္ေသဆုံး သည္အထိ အႏၲရာယ္ရွိတယ္ဆုိေတာ့ မျဖစ္ခင္က ဘယ္လုိမ်ား ႀကိဳတင္ကာ ကြယ္ထားႏုိင္ပါသလဲ။
ေသြးမွာ သၾကားဓာတ္ မွ်တေအာင္ မထိန္းႏုိင္ရင္ ျဖစ္ႏုိင္တယ္လုိ႔ ဆုိထား တယ္ ဒါဆုိရင္ ေသြးမွာ သၾကားဓာတ္ မွန္ေအာင္ထိန္းဖုိ႔လုိတယ္။ အစား အေသာက္ ဆင္ျခင္ရမယ္၊ ေဆးမွန္မွန္ ေသာက္ရမယ္၊ ဆရာဝန္နဲ႔ မၾကာခဏ ျပ ရမယ္၊ ေသြးနဲ႔ဆီးေတြ မွန္မွန္စစ္ရမယ္၊ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိယ္ ဂ႐ုစုိက္၇မယ္။ေသြးတုိးရွိတဲ့သူဆုိရင္လည္း ေသြးဖိ အား မွန္ေအာင္ထိန္းဖုိ႔ လုိတယ္။ ေသြး ေပါင္မွန္မွန္ခ်ိန္ရမယ္၊ အစားအေသာက္ ဆင္ျခင္ရမယ္၊ အငန္ေလွ်ာ့၊ ဆားေလွ်ာ့ ရမယ္၊ အဆီအဆိမ့္ အလြန္အကြၽံမစားရ ဘူး။ ဆရာဝန္ ၫႊန္ၾကားတဲ့ေဆးေတြ မွန္ မွန္ေသာက္ရမယ္။
ေနာက္ၿပီး ေျပာစရာတစ္ခုရွိတယ္။ ကုိယ္အေလးခ်ိန္ လြန္ကဲတာ၊ ဝတာဟာ ေသြးခ်ဳိ၊ ဆီးခ်ဳိနဲ႔ဆုိင္တယ္။ ကုိယ္အေလး ခ်ိန္ မွန္ေအာင္လည္း ထိန္းသိမ္းေပးဖုိ႔ လုိဦးမယ္။ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွား ေလ့က်င့္ ခန္း မွန္မွန္ျပဳလုပ္သင့္တယ္။ ေဆးပညာ ရွင္ေတြကေတာ့ ACE inhibitor the rapy (Augiotensin-converting enzyme inhibitor the rapy)နဲ႔ ကာကြယ္ ႏုိင္တယ္လုိ႔ဆုိတယ္။ ေသြးဖိအားလည္း ထိန္းႏုိင္တယ္။ ေသြးခ်ဳိ၊ ဆီးခ်ဳိရဲ႕ ေနာက္ ဆက္တြဲ အက်ဳိးဆက္ျဖစ္တဲ့ေက်ာက္ကပ္ ေရာဂါလည္း ကာကြယ္ႏုိင္တယ္။
ေသြးခ်ဳိ၊ ဆီးခ်ဳိကုိ ေကာင္းစြာ မထိန္း ႏုိင္လုိ႔ ဒါမွမဟုတ္ အျခားအေၾကာင္း ေၾကာင္းေတြေၾကာင့္ ေက်ာက္ကပ္ေရာဂါ ျဖစ္လာၿပီဆုိရင္ အဆုိးဝါးဆုံးကေတာ့ End-stage renal failure ပါ။ ဒါျဖစ္ရင္ ဒီ အဆင့္ေရာက္ရင္ေတာ့အသက္အႏၲရာယ္ ရွိၿပီေပါ့။ ေသြးခ်ဳိ၊ ဆီးခ်ဳိေၾကာင့္ ေက်ာက္ ကပ္ေရာဂါျဖစ္လာၿပီဆုိရင္ အျပန္အလွန္ ျပႆနာတစ္ခုက အဲဒီေက်ာက္ကပ္ျဖစ္ လာတဲ့အတြက္ ေသြးခ်ဳိ၊ ဆီးခ်ဳိကုိ ထိန္း ခ်ဳပ္ဖုိ႔ ခက္ခဲလာတတ္ပါတယ္။ ေသြးမွာ သၾကားဓာတ္မွန္ေအာင္ ထိန္းသိမ္းဖို႔ မလြယ္ေတာ့ဘဲ ရွိေနတတ္ပါတယ္။
ေက်ာက္ကပ္ရဲ႕လုပ္ငန္းကုိ ေသြးမွာ ခရီအက္တင္းနင္း(Creatinine)ပါဝင္မႈနဲ႔ စစ္ေဆးတုိင္းတာပါတယ္။ ခရီအက္တင္း နင္းပါဝင္မႈ ၁၅ဝ မုိက္ခ႐ုိမုိး လီတာ(150/ umd/L)ထက္ေက်ာ္ရင္ Biguanides အုပ္စု ဝင္ေဆး Metformin ကို အသုံး မျပဳသင့္ေတာ့ဘူး။ ဒါဟာ သတိထားရ မယ့္ အခ်က္တစ္ခ်က္ပါပဲ။ ေက်ာက္ကပ္ အစားထုိး ကုသရတာမ်ဳိးအထိ လုပ္ ေဆာင္ရတတ္ပါတယ္။ အင္ဆူလင္ထုတ္ လုပ္ေပးတဲ့ ပန္ကရိယ(Pancreas)ကုိ အစားထုိးေပးတာမ်ဳိးလည္း လုပ္ေဆာင္ သင့္ပါတယ္။
အေကာင္းဆုံးကေတာ့ဗ်ာ ေက်ာက္ ကပ္ပ်က္တဲ့အဆင့္မေရာက္ေအာင္ ႀကိဳ တင္ကာကြယ္ၾကဖုိ႔ပဲ။ ျဖစ္ၿပီဆုိရင္ ကုရ ခက္တယ္။ အသက္အႏၲရာယ္ရွိတယ္။ ေသြးခ်ဳိ၊ ဆီးခ်ဳိေရာဂါရွိသူေတြအေနနဲ႔ ေက်ာက္ကပ္ပ်က္တဲ့အဆင့္ထိ မေရာက္ ေအာင္ မိမိကိုယ္မိမိ ဂ႐ုစိုက္ ေနထုိင္သြား ဖုိ႔ အႀကံေပးေျပာၾကားခ်င္ပါတယ္..။
ဘယ္လုိလူေတြမွာ ပုိျဖစ္ႏုိင္သလဲဆုိ တာ ရွင္းျပေပးပါဦး။
ေသြးခ်ဳိ၊ ဆီးခ်ဳိေရာဂါေၾကာင့္ျဖစ္တဲ့ ေက်ာက္ကပ္ေရာဂါဟာ ေသြးမွာ သၾကား ဓာတ္ပါဝင္မႈကို ေသေသခ်ာခ်ာ ဂ႐ုစုိက္ မထိန္းသိမ္းရင္ ျဖစ္ဖုိ႔အလားအလာအလြန္ မ်ားပါတယ္။ ေသြးခ်ဳိ၊ ဆီးခ်ဳိေရာဂါ ႏွစ္ သက္ၾကာရွည္လာေလ ျဖစ္ပြားဖို႔အႏၲရာယ္ မ်ားေလလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ အျခားေသြး ေၾကာနဲ႔ဆုိင္တဲ့ ျပႆနာရွိေနတဲ့သူေတြမွာ လည္း ေက်ာက္ကပ္ေရာဂါ ပုိျဖစ္ႏုိင္ပါ တယ္။ လူမ်ဳိးနဲ႔လည္း ဆုိင္တယ္လုိ႔ဆုိပါ တယ္။ အာရွေဒသက လူေတြ၊ အိႏၵိယက လူေတြမွာ ေသြးခ်ဳိ၊ ဆီးခ်ဳိ၊ ေက်ာက္ကပ္ ေရာဂါျဖစ္ပြားမႈႏႈန္း မ်ားၾကပါတယ္။
ေသြးခ်ဳိ၊ ဆီးခ်ဳိေရာဂါအျပင္ ေသြး တုိးေရာဂါပါ ပူးတြဲရွိေနရင္ ေက်ာက္ကပ္ ေရာဂါျဖစ္ဖုိ႔ အခြင့္အလမ္း ပုိေစပါတယ္။ မိသားစုမွာ ေသြးခ်ဳိ၊ ဆီးခ်ဳိေၾကာင့္ ေက်ာက္ကပ္ေဝဒနာျဖစ္ဖူးတဲ့ ရာဇဝင္ရွိ ရင္လည္း ျဖစ္ႏုိင္ဖုိ႔အလားအလာ ပုိမ်ားပါ တယ္။ အလားတူပဲ ေသြးတုိးေရာဂါ ရာဇ ဝင္ရွိရင္လည္း အႏၲရာယ္ပုိမ်ားႏုိင္ပါတယ္။
ေရာဂါျဖစ္ရင္ အသက္ေသဆုံး သည္အထိ အႏၲရာယ္ရွိတယ္ဆုိေတာ့ မျဖစ္ခင္က ဘယ္လုိမ်ား ႀကိဳတင္ကာ ကြယ္ထားႏုိင္ပါသလဲ။
ေသြးမွာ သၾကားဓာတ္ မွ်တေအာင္ မထိန္းႏုိင္ရင္ ျဖစ္ႏုိင္တယ္လုိ႔ ဆုိထား တယ္ ဒါဆုိရင္ ေသြးမွာ သၾကားဓာတ္ မွန္ေအာင္ထိန္းဖုိ႔လုိတယ္။ အစား အေသာက္ ဆင္ျခင္ရမယ္၊ ေဆးမွန္မွန္ ေသာက္ရမယ္၊ ဆရာဝန္နဲ႔ မၾကာခဏ ျပ ရမယ္၊ ေသြးနဲ႔ဆီးေတြ မွန္မွန္စစ္ရမယ္၊ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိယ္ ဂ႐ုစုိက္၇မယ္။ေသြးတုိးရွိတဲ့သူဆုိရင္လည္း ေသြးဖိ အား မွန္ေအာင္ထိန္းဖုိ႔ လုိတယ္။ ေသြး ေပါင္မွန္မွန္ခ်ိန္ရမယ္၊ အစားအေသာက္ ဆင္ျခင္ရမယ္၊ အငန္ေလွ်ာ့၊ ဆားေလွ်ာ့ ရမယ္၊ အဆီအဆိမ့္ အလြန္အကြၽံမစားရ ဘူး။ ဆရာဝန္ ၫႊန္ၾကားတဲ့ေဆးေတြ မွန္ မွန္ေသာက္ရမယ္။
ေနာက္ၿပီး ေျပာစရာတစ္ခုရွိတယ္။ ကုိယ္အေလးခ်ိန္ လြန္ကဲတာ၊ ဝတာဟာ ေသြးခ်ဳိ၊ ဆီးခ်ဳိနဲ႔ဆုိင္တယ္။ ကုိယ္အေလး ခ်ိန္ မွန္ေအာင္လည္း ထိန္းသိမ္းေပးဖုိ႔ လုိဦးမယ္။ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွား ေလ့က်င့္ ခန္း မွန္မွန္ျပဳလုပ္သင့္တယ္။ ေဆးပညာ ရွင္ေတြကေတာ့ ACE inhibitor the rapy (Augiotensin-converting enzyme inhibitor the rapy)နဲ႔ ကာကြယ္ ႏုိင္တယ္လုိ႔ဆုိတယ္။ ေသြးဖိအားလည္း ထိန္းႏုိင္တယ္။ ေသြးခ်ဳိ၊ ဆီးခ်ဳိရဲ႕ ေနာက္ ဆက္တြဲ အက်ဳိးဆက္ျဖစ္တဲ့ေက်ာက္ကပ္ ေရာဂါလည္း ကာကြယ္ႏုိင္တယ္။
ေသြးခ်ဳိ၊ ဆီးခ်ဳိကုိ ေကာင္းစြာ မထိန္း ႏုိင္လုိ႔ ဒါမွမဟုတ္ အျခားအေၾကာင္း ေၾကာင္းေတြေၾကာင့္ ေက်ာက္ကပ္ေရာဂါ ျဖစ္လာၿပီဆုိရင္ အဆုိးဝါးဆုံးကေတာ့ End-stage renal failure ပါ။ ဒါျဖစ္ရင္ ဒီ အဆင့္ေရာက္ရင္ေတာ့အသက္အႏၲရာယ္ ရွိၿပီေပါ့။ ေသြးခ်ဳိ၊ ဆီးခ်ဳိေၾကာင့္ ေက်ာက္ ကပ္ေရာဂါျဖစ္လာၿပီဆုိရင္ အျပန္အလွန္ ျပႆနာတစ္ခုက အဲဒီေက်ာက္ကပ္ျဖစ္ လာတဲ့အတြက္ ေသြးခ်ဳိ၊ ဆီးခ်ဳိကုိ ထိန္း ခ်ဳပ္ဖုိ႔ ခက္ခဲလာတတ္ပါတယ္။ ေသြးမွာ သၾကားဓာတ္မွန္ေအာင္ ထိန္းသိမ္းဖို႔ မလြယ္ေတာ့ဘဲ ရွိေနတတ္ပါတယ္။
ေက်ာက္ကပ္ရဲ႕လုပ္ငန္းကုိ ေသြးမွာ ခရီအက္တင္းနင္း(Creatinine)ပါဝင္မႈနဲ႔ စစ္ေဆးတုိင္းတာပါတယ္။ ခရီအက္တင္း နင္းပါဝင္မႈ ၁၅ဝ မုိက္ခ႐ုိမုိး လီတာ(150/ umd/L)ထက္ေက်ာ္ရင္ Biguanides အုပ္စု ဝင္ေဆး Metformin ကို အသုံး မျပဳသင့္ေတာ့ဘူး။ ဒါဟာ သတိထားရ မယ့္ အခ်က္တစ္ခ်က္ပါပဲ။ ေက်ာက္ကပ္ အစားထုိး ကုသရတာမ်ဳိးအထိ လုပ္ ေဆာင္ရတတ္ပါတယ္။ အင္ဆူလင္ထုတ္ လုပ္ေပးတဲ့ ပန္ကရိယ(Pancreas)ကုိ အစားထုိးေပးတာမ်ဳိးလည္း လုပ္ေဆာင္ သင့္ပါတယ္။
အေကာင္းဆုံးကေတာ့ဗ်ာ ေက်ာက္ ကပ္ပ်က္တဲ့အဆင့္မေရာက္ေအာင္ ႀကိဳ တင္ကာကြယ္ၾကဖုိ႔ပဲ။ ျဖစ္ၿပီဆုိရင္ ကုရ ခက္တယ္။ အသက္အႏၲရာယ္ရွိတယ္။ ေသြးခ်ဳိ၊ ဆီးခ်ဳိေရာဂါရွိသူေတြအေနနဲ႔ ေက်ာက္ကပ္ပ်က္တဲ့အဆင့္ထိ မေရာက္ ေအာင္ မိမိကိုယ္မိမိ ဂ႐ုစိုက္ ေနထုိင္သြား ဖုိ႔ အႀကံေပးေျပာၾကားခ်င္ပါတယ္..။
Friday, 23 December 2011
စုၾကည္၊ ေရွ ့ေနၾကီး ဦဥာဏ္၀င္း အပါအ၀င္ အဖြဲ ့ခ်ဳပ္ေခါင္းေဆာင္မ်ား ယေန ့ ဒီဇင္ဘာ ၂၃ရက္ ၂၀၁၁ နံနက္ ၁၀ နာရီ တြင္ ေနျပည္ေတာ္သို ့
ပါတီမွတ္ပုံတင္ရန္ေရာက္ရွိလာသည္ဟုသိရွိရျပီး ေနျပည္ေတာ္ အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္ ဥကၠဌ
ဦးခင္ေအာင္ၿမင့္ ျပည္သူ ့လႊတ္ေတာ္ ဥကၠဌ သူရေရႊမန္းႏွင့္ အစိုးရတာ၀န္ရွိသူမ်ားက လက္ခံၾကိဳ
ဆိုေတြဆံုၾကသည္ ဟုသိရွိရပါသည္။
No comments:
Post a Comment